Sołectwo Długie

Aktualności

Aktualności Sołectwa ...

Historia

Znaleziska archeologiczne wskazują na to, że pierwsi osadnicy zamieszkiwali obszar miejscowości Długie już ok 400 lat p.n.e. Ludność ta pozostawiła po sobie cmentarzysko należące do germańskiej kultury jastorfskiej. Obiekt ten odkryto jeszcze przed II wojną światową, jesienią 1934 r. Wykopaliska prowadziło Landesmuseum w Szczecinie. Cmentarzysko liczyło ok. 130 grobów. W okolicy Długiego, we wczesnym średniowieczu, funkcjonował także gród, zamieszkiwany przez Słowian. Pozostałość po nim, czyli dzisiejsze grodzisko, znajduje się 3 km na północny-wschód od dzisiejszej wsi. Dawniej, Niemcy nazywali je alte Schanze, czyli "stary okop".

Kolejnym etapem w historii Długiego jest średniowieczna kolonizacja. Wówczas (XIII-XIV w.) napływowi osadnicy wiejscy założyli wieś o nazwie Langenhagen – dzisiejsze Długie. Nazwę tą należy tłumaczyć jako "długie zagajniki, krzaki, ogrodzenia". Długie należało do Wedlów z Chociwla, co zostało potwierdzone w 1478 r. W 1580 r. niejaki Fryderyk von Wedel z Cieszyna Łobeskiego kupił dwa łany ziemi od chłopa –Tomasa Blocka. W czasach nowożytnych Majątek w Długiem został podzielony na trzy części: A, B i C. Od XVIII w. część A i B należała do rodu von Mellentin, a w 1858 r. Karol von Mellentin z Linówka przejął jeszcze część C. W późniejszym czasie część B przejęła rodzina Bartelt. W 1910 r. w Długiem mieszkało 492 mieszkańców w 136 gospodarstwach domowych. Do sołectwa Długie przynależy Plątkowo, gdzie znajduje się kilka gospodarstw domowych.

Dwór należał do rodziny Bartelt. Został zbudowany w latach 70. XIX stulecia w stylu neoklasycystycznym. Jego fundament i cokół wzniesiono z kamieni granitowych, partie wyższe z cegły. Całość, na planie prostokąta, przykryta dwuspadowym dachem. Budynek podpiwniczony z wysokim poddaszem. Wnętrze zostało przebudowane w latach 70. XX w.,kiedy obiekt zaadaptowano na szkołę podstawową. Funkcję tą pełnił do 1998 r. Zabudowania folwarczne nie zachowały się. Towarzyszący niegdyś dworowi park w większości nie przetrwał. Powstały w XIX, bądź XX w. park posiadał założenie o charakterze krajobrazowym.

Kościół w Długiem został wzniesiony jeszcze w XV w. z nieobrobionego kamienia polnego i cegły. W 1892 r. przebudowano go i dostawiono wieżę. Jest to świątynia salowa, rozpościerająca się na planie prostokąta. Wiodący do środka południowy portal jest nienaruszony. Posiada on łuk pełny, profilowany podwójnym wałkiem, przedzielonym fazą. Nad tym portalem, podczas przebudowy w 2. poł. XIX stulecia, dobudowano ostrołukowy tympanon. Podczas rozbudowy, od wschodu dobudowano pięcioboczną absydę oraz zakrystię, a także przemurowano otwory okienne. Szczyt wschodni rozczłonkowany smukłymi ostrołukowymi blendami. Wieża w dolnych partiach wniesiona z kamienia, w górnych z cegły, posiada ostrołukowy portal. Z historycznego wyposażenia zachowała się ambona drewniana, z sześciobocznym korpusem z końca XIX w. W świątyni znajduje się także chrzcielnica i postument, pochodzące z dawnego nagrobka. Cenne zabytki znajdują się w wieży. Należą do nich dwa dzwony, odlane z brązu. Starszy z nich, o średnicy 0,61 m, został wykonany w 1598 r. przez stargardzkiego ludwisarza Joachima II Karstede. Po II wojnie światowej został on przywieziony z miejscowości Sątyrz. Drugi, o średnicy 0,80 m, został odlany w 1870 r. w Szczecinie przez Carla Vossa. Interesujący jest także mechanizm zegarowy, powstały w 1907 r.

W obrębie Długiego znajdują się dwa cmentarze. Pierwszy z nich jest cmentarzem przykościelnym, mającym swoje początki jeszcze w XV w. Posiada on powierzchnię 0,8 ha, a otacza go kamienny mur z filarami bramnymi. W ostatnich latach w bliskim sąsiedztwie kościoła powstało lapidarium,gdzie umieszczono żeliwne krzyże i dawne ogrodzenia, a także inne nagrobki. Niegdyś na cmentarzu znajdował się pomnik poświęcony poległym w I wojnie światowej. Mierzył on ok. 2,5 m, a wieńczył go kamienny "Żelazny Krzyż", który obecnie wmurowany jest w ołtarz. Na cmentarzu można podziwiać rzeźby Józefa Kurpla, który był jednym z pionierów Długiego po II wojnie światowej. Drugi cmentarz jest cmentarzem polowym i znajduje się na południowy-wschód od wsi, przy drodze biegnącej z Chociwla do Dobrzan. Według dostępnych materiałów, mogiła powstała w 1944 r.

Tekst: Andrzej Puławski.
Zdjęcia: Agnieszka Piotrowska.
Korekta: Krzysztof Szypowski.
Wydawca: Miasto i Gmina Chociwel.
Materiał powstał w oparciu o Katalog zabytków powiatu stargardzkiego, t. I-II,
red. M. Majewski, Stargard 2010.

Galeria

There are no images in the gallery.